‘Nieuw kabinet, nieuwe visie op zelfstandig professionals’ Column Hans Biesheuvel op Wekr.nl
Deze column van Hans Biesheuvel over de positie van zelfstandig professionals is geplaatst op arbeidsmarktplatform Wekr.nl
Hans Biesheuvel – Nieuw kabinet, nieuwe visie op zelfstandig professionals
Zelfstandig professionals zijn een drijvende kracht achter onze economie, maar worden toch gezien als een probleem. Ten onrechte beschouwd als een vreemde groep, die werknemer noch werkgever is en daarom niet binnen het huidige bestel past. Ze zouden niet bijdragen aan ons sociale stelsel, allemaal schijnzelfstandige zijn en de markt verpesten door lagere tarieven te hanteren. Onzin. Vergeten wordt dat 95% van de zelfstandig professionals grote bijdragen levert aan de BV Nederland. Het gaat om onder andere journalisten, musici, ICT-experts en financieel specialisten die ontzettend belangrijk werk verrichten en louter als zelfstandig professional aan het werk willen. Hier zit een deel van de veerkracht en innovatiekracht van de Nederlandse economie. Als flexibele schil worden professionals ingehuurd bij tijdelijke drukte of voor specialistische opdrachten. De investeringen die deze experts in zichzelf en hun specialisme doen leidt tot innovatie. Het huidige beleid verhindert dit. Momenteel heeft 100% van de zelfstandig professionals last van maatregelen die bedoeld waren om 5% van de groep, de schijnzelfstandigen, aan te pakken. Dat moet veranderen. Beleid moet zorgen dat zelfstandig professionals kunnen groeien en investeren, zonder beperkende regels.
De vraag is hoe een zelfstandig professional gezien moet worden. Dat is lastig want dé zelfstandig professional bestaat niet. Momenteel geeft wetgeving en fiscale regelgeving ook geen definitie. Indien de opdrachtnemer fiscaal niet als ondernemer maar als werknemer gezien wordt, moeten er premies en belastingen betaald worden. Vroeger was er de VAR waarmee vooraf zekerheid gegeven werd, maar de risico’s lagen bij de opdrachtnemer en er zou veel schijnzelfstandigheid zijn. De Wet DBA moest als vervanger van de VAR de schijnzelfstandigheid bestrijden en de verantwoordelijkheid meer bij de opdrachtgever leggen. Dit is mislukt. De problemen zijn niet opgelost, maar erger gemaakt door de Wet DBA.
Opdrachtgevers en opdrachtnemers hebben grote angst dat achteraf alsnog naheffingen en boetes betaald moeten worden. Dit risico is blijkbaar genoeg reden om geen zelfstandig professionals meer in te huren. De opschorting van de handhaving heeft daar niets aan veranderd. Dit blijkt ook uit onderzoek van ONL voor Ondernemers. Opdrachtgevers willen alleen nog maar payroll- of detacheringsconstructies, omdat ze geen risico willen lopen. Niet alleen het bedrijfsleven maar ook overheden blijken geen vertrouwen te hebben in de opschorting van de handhaving. Ondernemers geven aan dat overheden geen opdrachten meer verlenen en alleen dienstverbanden of payroll-constructies aanbieden.
Naar aanleiding van de resultaten besloot Staatssecretaris Wiebes om 9 maart 2017 met ondernemers in gesprek te gaan. De aanwezige ondernemers riepen Wiebes op om de Wet DBA naar de prullenbak te verbannen. Zijn antwoord daarop was dat dit niet mogelijk is, omdat de Wet DBA volgens hem niet bestaat. De Wet DBA doet niets anders dan het afschaffen van de VAR, en de VAR invoeren lost volgens Wiebes de problemen niet op. Het probleem zit hem in de handhaving en daar hoeven ondernemers zich juist geen zorgen over te maken, want tot de knelpunten zijn opgelost wordt er niet gehandhaafd aldus de Staatssecretaris.
De woorden van de Staatssecretaris en de brieven van de Belastingdienst zijn technisch-juridisch juist, maar nemen de onzekerheid niet weg. Zolang er onzekerheid bestaat, lopen zelfstandig professionals opdrachten en inkomsten mis. De belangrijkste taak voor het nieuwe kabinet is de onzekerheid en onduidelijkheid voor opdrachtnemers én opdrachtgevers wegnemen. Schaf de al dan niet bestaande Wet DBA helemaal af, al is het maar om iedereen duidelijk te maken dat er niets te vrezen valt. Vervolgens moeten we alle zelfstandig professionals die bewust voor eigen rekening en risico ondernemen niet langer lastig vallen. Schijnzelfstandigheid aanpakken doen we via maatregelen waar niet alle zelfstandig professionals last van hebben. Zelfstandig professionals maken deel uit van onze arbeidsmarkt en economie en leveren daar belangrijke bijdragen aan. Laten we stimuleren dat professionals doorgroeien en investeren in plaats van beleid te voeren dat zelfstandigen de kop in drukt. De overheid moet beginnen zelfstandig professionals als kans te zien en op waarde te schatten voor hun bijdrage aan de economie.
Klik hier om de column te lezen op Arbeidsmarkt platform Wekr.nl
