Reactie consultatie vernieuwd beleid Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

ONL voor Ondernemers maakt graag gebruik van de geboden mogelijkheid om middels een internetconsultatie inbreng te leveren voor het Vernieuwd Beleid Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. ONL kan zich niet aan de indruk onttrekken dat de politieke focus de afgelopen jaren meer lag op IMVO en hulp dan bij export en buitenlandse handel. Het lijkt ons gewenst om hier een betere balans in aan te brengen.

Het handelsbeleid, de bestaande handelsbevorderingsfaciliteiten en goed bedoelde initiatieven sluiten onvoldoende aan op de praktijk. Terwijl het grootste gedeelte van het Nederlandse bedrijfsleven als middelgroot of klein te kwalificeren is, lijkt het handelsbeleid voornamelijk multinationals en grote gevestigde partijen te ondersteunen.

Een inventarisatie van alle bestaande faciliteiten, subsidies, instrumenten en middelen, om te kijken wat wel en niet werkt en hoe toegankelijk het instrumentarium is, lijkt ONL een goed startpunt van het vernieuwde handelsbeleid. Dit kan de basis zijn voor een vernieuwing van het instrumentarium, om dit te laten aansluiten op de behoefte vanuit de economie van nu.

De behoefte op het gebied van handelsbevordering en exportondersteuning is de afgelopen decennia veranderd. Hierbij geldt dat kleinere ondernemers andere wensen en behoeften hebben dan een multinational. ONL vindt dat het ministerie actief in gesprek moet gaan met ondernemers om het beleid vorm te geven op basis van de uitkomsten hiervan.

Het vernieuwd beleid buitenlandse handel moet meer stimulans en ondersteuning bieden aan mkb-ondernemers die willen exporteren of buitenlandse markten willen betreden. Dit kan bijvoorbeeld door ondernemende ecosystemen op te zetten of te faciliteren, directe toegang tot potentiële opdrachtgevers te realiseren, en de financieringsmogelijkheden en exportinstrumenten af te stemmen op de behoefte van ondernemers. Op dit punt moet ook nagedacht worden over het versterken van de vaardigheden van ondernemers.

ONL heeft het beeld dat alle bij handelsbevordering betrokken instanties van goede wil zijn en dat er een stortvloed aan goede informatie beschikbaar is. De juiste informatie of faciliteit vinden blijft echter lastig. Ook in de aanvraagprocessen valt er veel te winnen. De doorlooptijd is relatief lang, de processen zijn complex en ook horen we dat het beschikbare budget in de praktijk na een eerste ronde vaak al overtekend is.

Door het handelsbeleid vorm te geven op basis van de wensen en behoeften van ondernemers, kunnen geldverslindende projecten zonder resultaten zoveel mogelijk voorkomen worden. In dit kader noemen we het Team Nederland / Trade NL initiatief. De ‘werkplaats’ die in het kader hiervan is opgezet is weinig concreet en is niet op het mkb gericht. Het hieruit voortkomende plan om een eigen postennetwerk op te zetten, ziet ONL als geldverspilling. In plaats van versnippering tegen te gaan, zorgt dit initiatief voor meer versnippering.

Samenvattend hopen we dat er een goede balans gevonden wordt tussen het handelsbeleid en de ambities op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. In dit licht is een nieuw toekomstgericht handelsbeleid dat aansluit bij de behoefte van mkb- bedrijven gewenst. Uiteraard is ONL altijd bereid om hieraan mee te werken en over mee te denken.